Sách Báo Cơ Đốc

Châm Ngôn-Khôn Ngoan Cho Đời Sống Cơ Đốc – Mục Sư Ngô Việt Tân

Lời giới thiệu:
Sống Đạo hân hạnh giới thiệu cùng quý độc giả sách mới của Mục Sư Ngô Việt Tân

Châm Ngôn – Khôn Ngoan Cho Đời Sống Cơ Đốc
Proverbs Wisdom For Christian Life
Tác Giả: Mục sư Ngô Việt Tân
Sách dày 256 trang

Mục Lục – Contents

Chương 1
Ý Nghĩa Về Sự Khôn Ngoan Thuộc Linh
The Meaning of Spiritual Wisdom …….
Chương 2
Khôn Ngoan Thế Tục
Worldly Wisdom…….
Chương 3
Khôn Ngoan Của Đức Chúa Trời
Wisdom of God…………………
Chương 4
Tâm Trí Khôn Ngoan Wise Mind…………….
Chương 5
Thái Độ Khôn Ngoan
Wise Attitude………….
Chương 6
Tấm Lòng Khôn Ngoan
Wise Heart………………
Chương 7
Đức Tin Khôn Ngoan
Wise Faith……………
Chương 8
Đầu Tư Khôn Ngoan
Wise Investment……
Chương 9
Quyết Định Khôn Ngoan
Wise Decision………….
Chương 10
Lời Nói Khôn Ngoan
Wise Words………..
Chương 11
Sống Đạo Khôn Ngoan
Living Wisely…..…….
Chương 12
Dâng Hiến Khôn Ngoan
Giving Wisely…..……..
Chương 13
Tại Sao Cơ Đốc Nhân Cần Sự Khôn Ngoan?
Why do Christians need Wisdom?…………….
Chương 14
Phần Thưởng Cho Người Khôn Ngoan
Rewards for The Wise…………………

Lời Mở Đầu
Sự khôn ngoan của Chúa là chủ đề chính trong sách Châm Ngôn. Khi chúng ta có “Sự khôn ngoan là điều tiên quyết, hãy thu nhận sự khôn ngoan; Hãy tận dụng mọi điều con có để nhận được sáng suốt” (Châm Ngôn 4:7). Đây là lý do tại sao sự khôn ngoan lại vô cùng quan trọng. Và đó cũng là nguyên nhân tại sao mà Sa-lô-môn đã khuyến khích chúng ta hãy tìm kiếm sự khôn ngoan cho cuộc sống thuộc thể và thuộc linh của mỗi chúng ta.
James Draper đã nói, “Sự khôn ngoan là kỹ năng sống theo cách làm đẹp lòng Chúa. Nó không chỉ đơn thuần là thông tin trong đầu chúng ta. Đó là thông tin mà chúng ta sử dụng – nơi chúng ta sống, nơi chúng ta làm việc và nơi chúng ta vui chơi.”
Thần học về sự khôn ngoan trong Sách Châm Ngôn tập trung vào ý tưởng rằng sự khôn ngoan của Chúa là một sức mạnh dẫn dắt trong cuộc sống, và kính sợ Chúa là khởi đầu của sự khôn ngoan.
Chúa là Đấng khôn ngoan duy nhất, vì vậy sự khôn ngoan đến từ Ngài: “Vì Đức Giê-hô-va ban sự khôn ngoan; từ miệng Ngài ra sự hiểu biết và thông sáng” (Châm Ngôn 2:6). Chúng ta không thể tìm ra sự khôn ngoan (Châm Ngôn 30:1-4), nhưng Chúa đã phán dạy sự khôn ngoan của Ngài, và lời của Ngài đều trọn vẹn. Ngài là cái thuẫn cho những ai nương náu nơi Ngài. Khi nghiên cứu sự khôn ngoan trong Kinh Thánh, chúng ta cần phải vượt ra ngoài một nghiên cứu từ ngữ đơn giản, vì sự khôn ngoan được dịch bằng nhiều từ khác nhau, cũng như được diễn đạt bằng các từ đồng nghĩa. Vì vậy, chúng ta cần bao gồm các từ ngữ như: “sự hiểu biết – understanding”, “sự thông sáng – insight”, “kỹ năng – skill”, “lời tư vấn – counsel”, “lời khuyên – advice”, “nhận thức – perception”, “kế hoạch – plan”, “sự dạy dỗ – ‘teaching”, cũng như chính từ sự khôn ngoan.
Chúa đã cứu chúng ta qua Đấng Christ trong sự khôn ngoan của Ngài. Chúng ta sống khôn ngoan khi chúng ta nhận ra rằng “mọi kho tàng của sự khôn ngoan và hiểu biết” (Cô-lô-se 2:3) đều được ẩn giấu trong Đấng Christ và được bày tỏ cho chúng ta trong sứ điệp chân chính của Phúc Âm (Cô-lô-se 1:5).
Sự khôn ngoan thời xưa thường dành riêng cho các nhà thông thái, những người khôn ngoan như Sa-lô-môn, Đa-ni-ên, và Gióp. Nhưng ở đây, lời mời gọi của sự khôn ngoan được dành cho tất cả mọi người. Ngay cả người ngu dại cũng được mời ngồi vào bàn của sự khôn ngoan. Bất kỳ ai sẵn lòng theo Chúa đều có thể có được sự khôn ngoan. Như Gia-cơ đã nói, “Nếu ai trong anh em thiếu sự khôn ngoan, hãy cầu xin Đức Chúa Trời, là Đấng ban cho mọi người cách rộng rãi và không trách móc, thì người ấy sẽ được ban cho” (Gia-cơ 1:5).
Sau khi thấy lời kêu gọi đến với sự khôn ngoan này, giờ chúng ta hãy quay sang xem xét chính xác những gì liên quan đến sự khôn ngoan. Và có lẽ nơi tốt nhất để bắt đầu là Châm Ngôn 9:10: “Kính sợ Đức Giê-hô-va là khởi đầu sự khôn ngoan, Sự nhìn biết Đấng Thánh là sự thông sáng.”
Đây chính là điều thực sự phân biệt sự khôn ngoan của thế gian với sự khôn ngoan mà chúng ta nhận biết trong Kinh Thánh. Khi Sa-lô-môn bảo chúng ta hãy có tìm kiếm sự khôn ngoan, thực ra ông đang bảo chúng ta hãy cống hiến cuộc đời mình cho Chúa, và hãy phó thác cuộc đời mình cho Chúa. Bởi vì “Kính sợ Chúa” là khởi đầu của sự khôn ngoan.”
Sa-lô-môn cho chúng ta thấy sự khác biệt giữa người khôn ngoan và người dại dột. Nói một cách ngắn gọn, sự khác biệt là người dại dột sẽ không nghe bất kỳ ai. Người dại dột nghĩ rằng mình đã biết mọi thứ mình cần biết. Anh ta có tất cả các câu trả lời. Sự khôn ngoan không phải là thứ mà chúng ta tình cờ tìm thấy. Đó là thứ đòi hỏi rất nhiều nỗ lực, rất nhiều kỷ luật. Nó đòi hỏi một thái độ rằng tôi muốn học cách sống từ Chúa và tôi muốn áp dụng những nguyên tắc đó vào cuộc sống của mình. Đó là một sự theo đuổi kiên trì. Đó là một cuộc tìm kiếm hết lòng. Sự khôn ngoan sẽ không bao giờ đến với một người lười biếng, bất cẩn hoặc hời hợt. Đó là một sự theo đuổi đòi hỏi sự siêng năng. Nó đòi hỏi sự kiên trì. Nếu chúng ta muốn trở nên khôn ngoan, chúng ta sẽ phải làm một điều gì đó. Chúng ta phải thực sự cam kết với Chúa nếu muốn có sự khôn ngoan.
“Hỡi con ta, nếu con tiếp nhận những lời ta Và trân trọng giữ gìn các điều răn ta trong lòng. 2 Nếu tai con lắng nghe sự khôn ngoan; Và lòng con hướng về sự hiểu biết; 3 hải, nếu con kêu nài sự sáng suốt; Nếu con cất tiếng xin sự hiểu biết; 4 Nếu con tìm nó như tìm bạc, Và kiếm nó như kiếm châu báu ẩn giấu; 5 Bấy giờ con sẽ hiểu sự kính sợ CHÚA Và tìm thấy sự hiểu biết Đức Chúa Trời” (Châm Ngôn 2:1-5).

Sách Châm Ngôn giáo huấn về sự tương phản giữa hai lối sống của người khôn và người dại (Châm Ngôn 10:8-32), người công chính và người gian ác (Châm Ngôn 29:2-8).
• Người khôn ngoan so với kẻ dại dột (10:8-9, 13-14, 19-21, 23, 26): Người khôn ngoan cẩn thận với lời nói và hành động của mình; kẻ dại dột chỉ quan tâm đến những gì họ muốn.
• Người vâng lời so với kẻ không vâng lời (10:10, 17): Người vâng lời chấp nhận sự sửa dạy; kẻ không vâng lời “nháy mắt với điều sai trái”.
• Người giàu so với người nghèo (10:15-16, 22): Người tin kính sử dụng tiền bạc của mình một cách khôn ngoan; kẻ ngu dại phung phí tiền bạc.
• Người tin kính so với kẻ vô thần (10:11-12, 18, 24-25, 27-32): Lời nói của người tin kính dẫn đến sự sống; người gian ác che giấu ý định của mình và cắt ngắn cuộc sống của họ.

Châm Ngôn mô tả bảy loại người mang bản chất gian ác và ngu dại (Châm Ngôn 30:10-14, 17, 20, 32) như sau:
1. Những kẻ vu khống người khác với chủ nhân của họ (Châm Ngôn 30:10): Họ sẽ nhận được lời nguyền rủa và phải trả giá cho sự ngu xuẩn của họ.
2. Những kẻ nguyền rủa và làm mất danh dự cha mẹ mình (Châm Ngôn 30:11, 17): Họ sẽ bị kền kền ăn thịt.
3. Những kẻ trong sạch trong mắt mình (Châm Ngôn 30:12): Thực ra họ là những kẻ ô uế và không được rửa sạch.
4. Những kẻ có thái độ kiêu ngạo, khinh thường (Châm Ngôn 30:13).
5. Những kẻ ăn thịt người nghèo (Châm Ngôn 30:14): Chúng hủy diệt người nghèo bằng hàm răng sắc như gươm hoặc dao.
6. “Phụ nữ ngoại tình” và ngang ngược (Châm Ngôn 30:20): Nó nghĩ rằng mình chẳng làm gì sai.
7. Những kẻ ngu ngốc kiêu ngạo, mưu đồ điều ác (Châm Ngôn 30:32): Chúng không nên khoe khoang về điều đó; chúng nên xấu hổ.

Sách Châm Ngôn trong Cựu Ước cho chúng ta biết rằng mọi thứ đều bắt đầu bằng sự kính sợ Chúa. Kính sợ Chúa là tôn kính Ngài, thừa nhận rằng Ngài là tác giả của mọi vật (Châm Ngôn 9:10). Sự khôn ngoan bắt đầu và kết thúc với Chúa, và chính Ngài là nguồn gốc của mọi sự khôn ngoan: “Vì CHÚA ban cho sự khôn ngoan; Sự hiểu biết và sáng suốt đến từ miệng Ngài”(Châm Ngôn 2:6). Theo định nghĩa, có sự khôn ngoan là thừa nhận rằng Chúa là Đấng sáng tạo ra vũ trụ, là nguồn gốc của mọi tri thức, chân lý và sự tốt lành.
Sự khôn ngoan là sự sắp xếp hợp lý cuộc sống của chúng ta theo một khuôn khổ hoặc tiêu chuẩn. Kinh Thánh cho chúng ta biết rằng tiêu chuẩn đó là thẩm quyền của Chúa và các điều răn của Ngài. Chúa là thánh khiết và hoàn hảo, nghĩa là Ngài là tiêu chuẩn của mọi điều tốt lành và phước hạnh. Một người khôn ngoan sống theo sự khôn ngoan của chính Chúa và sự khôn ngoan của người đó luôn phù hợp với mọi thuộc tính của Ngài. Châm Ngôn giống như một bản đồ mà chúng ta có thể hướng đến khi cần hướng dẫn áp dụng các tiêu chuẩn của Chúa vào nhiều tình huống khác nhau trong cuộc sống. Do đó, chúng ta có thể hiểu rằng khôn ngoan trong Châm Ngôn là bản đồ thuộc linh linh hướng Cơ-đốc-nhân đến tầm thước vóc dáng đầy trọn trong Chúa Cứu Thế Giê-su. Trong sách Châm Ngôn 2:9–12 chép:
“Bấy giờ con sẽ hiểu sự công chính, Công bình và bình đẳng cùng mọi đường lối tốt đẹp. 10 Vì sự khôn ngoan sẽ vào lòng con; Sự hiểu biết sẽ làm linh hồn con thích thú. 11 Sự khôn khéo sẽ giữ gìn con Và sự sáng suốt sẽ bảo vệ con; 12 Giải cứu con khỏi con đường tà, Khỏi kẻ nói lời tai ác;” (Châm Ngôn 2:9–12).
Thánh Gia-cơ cũng mô tả sự khác biệt giữa khôn ngoan thiên thượng khác với khôn ngoan của trần gian đen tối. Con dân Chúa muốn sống theo tiêu chuẩn công chính đẹp lòng Chúa, thì không nên sống theo khôn ngoan của thế tục.
“Nhưng sự khôn ngoan thiên thượng trước hết là trong sạch, rồi hòa hiếu, tiết độ, thuận phục, đầy dẫy lòng thương xót và quả tốt lành, không thiên vị cũng chẳng đạo đức giả” (Gia-cơ 3:17).
Sự khôn ngoan liên quan đến việc hiểu biết con đường công chính, công lý, sự công bằng và sự tốt lành. Đó là cách sống thực hiện những phẩm chất thiêng liêng mà Chúa đòi hỏi từ những người đặt niếm tin vào Ngài.
Người khôn ngoan tin cậy nơi Đức Chúa Trời để Ngài hướng dẫn và bảo vệ dân sự của Ngài. Trước khi làm bất cứ điều gì dầu việc lớn hay việc nhỏ, chúng ta phải cầu xin Đức Chúa Trời ban cho sự khôn ngoan. Nhằm tìm kiếm món quà tuyệt vời khôn ngoan này, chúng ta cần theo đuổi khôn ngoan thuôc linh đó trong suốt cuộc đời hầu có được sự hiểu biết về Đức Chúa Trời, học cách phân định, tránh xa điều ác, sự kiêu căng và lòng kiêu ngạo, cũng như lòng kính sợ Chúa. Trên hết mọi sự, người kính sợ Chúa phải luôn:
“Hãy hết lòng tin cậy CHÚA, Chớ nương cậy nơi sự sáng suốt của con. 6 Hãy nhận biết Ngài trong mọi đường lối mình, Ngài sẽ làm cho đường lối của con bằng thẳng. 7 Chớ khôn ngoan theo mắt mình, Nhưng hãy kính sợ CHÚA và tránh điều ác”
(Châm Ngôn 3:5–7).
Sự khôn ngoan của thế gian bảo chúng ta theo đuổi tiền bạc và quyền lực để bạn được hạnh phúc hoặc trở nên nổi tiếng hay quan trọng để cuộc sống của chúng ta có ý nghĩa. Sự khôn ngoan thừa nhận Đấng Christ là Con Đức Chúa Trời và là Cứu Chúa của thế gian biết rằng bản thân sự sống chỉ có thể tìm thấy trong sự hiệp thông với Đức Chúa Trời. Sự khôn ngoan này chỉ có thể đến từ việc biết lời Chúa “có thể khiến bạn khôn ngoan để được cứu bởi đức tin trong Đức Chúa Jêsus Christ” (2 Ti-mô-thê 3:15). Sống một cuộc sống khôn ngoan cuối cùng là sống trong ánh sáng của sự cứu rỗi trong Đấng Christ (Cô-lô-se 2:3).
Chúa đã cứu chúng ta qua Đấng Christ trong sự khôn ngoan của Ngài. Chúng ta sống khôn ngoan khi chúng ta nhận ra rằng “mọi kho tàng của sự khôn ngoan và hiểu biết” (Cô-lô-se 2:3) đều được ẩn giấu trong Đấng Christ và được bày tỏ cho chúng ta trong sứ điệp chân chính của Phúc Âm (Cô-lô-se 1:5).

Kiến thức, sự khôn ngoan, và kinh nghiệm sống đóng vai trò gì trong đời sống tâm linh? Cơ-đốc-nhân cần phát huy kỹ năng nào và kỷ luật tâm linh nào hầu giúp người Cơ-đốc sống theo nền tảng của Lời Chúa? Thật ra,
• Không phải bao nhiêu kiến thức và kinh nghiệm chúng ta chiếm hữu, mà bao nhiêu lòng kính mến Chúa hiện hữu trong tâm hồn của chúng ta.
• Không phải thông đạt mọi điêù của kiến thức và triết lý sống, mà chính là sự khám phá về định hướng thuộc linh của Đức Chúa Trời.
• Không phải là kỹ năng hoạch định và cách sống thành công, mà là sự thuận phục theo chương trình tuyệt hảo, phước hạnh của Đức Chúa Trời qua định vị của quá khứ, hiện tại và tương lai.

Sách Châm Ngôn cung cấp cho chúng ta một số trợ giúp thực tế trong sự hiểu biết, thực hành và tận hưởng ý muốn của Chúa cho cuộc sống của chúng ta. Chúng ta phải thể hiện cả đức tin và sự cam kết khi chúng ta tin cậy Chúa hết lòng và lắng nghe sự khôn ngoan của người tin kính Chúa.
Người khôn ngoan không sống theo triết lý hay khôn ngoan trần thế, mà sống theo định hướng theo đuổi giá trị thiêng liêng từ thiên đàng thay vì trần tục, đặt niềm hi vọng vào giá trị vĩnh hằng thay vì tạm bợ, và tin cậy vào Đấng Toàn Năng, Toàn Tri, Toàn Tại, và Toàn Ái thay vì các thần vô năng, vô cảm, vô tri, và hư không.

Mục Sư Ngô Việt Tân

Quý vị muốn mua sách, xin liên lạc:
Mục Sư Ngô Việt Tân
Email: ngoviettan@hotmail.com
Facebook.com/CâuLạcBộViếtSáchTinLành
Facebook.com/SáchTinLành
Quý vị muốn nghe hơn 200 Bài Giảng và Tham Khảo Các Tài Liệu Dưỡng Linh và nghiên cứu, xin vào Kênh:
YouTube: Mục Sư Ngô Việt Tân Channel

Ngày đăng: 07/04/2025